Eigenlijk is paleo geen dieet.
Het is een manier van leven die terug gaat naar de oertijd, gebaseerd op de eetgewoontes van onze voorouders, de first primates. We noemen het paleo dieet ook wel het jager-verzamelaar dieet of het cavemandieet. Klinkt ruig toch? Maar is een oerdieet nodig voor oerprestaties?
“Our Cousin -Neanderthal” (CC BY 2.0) by p_a_h
Wat houdt paleo in?
Het paleo eetpatroon bestaat uit voeding die al duizenden jaren bestaat: vlees, vis, ei, groenten, fruit, noten, zaden en olie. Een lijst met paleo go voeding vindt je via deze link. Granen en zuivel zijn niet toegestaan, net zoals peulvruchten, groenten met zetmeel, koek, snoep en eigenlijk alle bewerkte voedingsmiddelen. Lees: 80% van iedere supermarkt is verboden terrein.
Klinkt best gezond toch, zo’n paleo voedingspatroon?
Dat onbewerkte pure voeding gezond is, is niet te betwisten. Paleo zou waarschijnlijk voor het grootste gedeelte van de Nederlands daadwerkelijk een stap in de goede richting zijn voor een gezonder eetpatroon, minder suikers, minder zout, minder ongezonde vetten en bovendien heel veel groenten! Gezonde voeding is goed voor de prestaties van je lichaam, je energieniveau en dus ook je sportprestaties.
Met andere woorden, let’s all go paleo zodat we per direct nieuwe PR’s boeken en wedstrijden winnen. Helaas…! Iets met overhaaste conclusies.
Is het schrappen van volledige productgroepen wel zo verstandig?
De echte paleo lifestyle is nogal strict en onverbiddelijk. Geen zuivel, geen granen, geen peulvruchten. Voedingsmiddelen die wel belangrijke leveranciers zijn van onder andere calcium, vitamine B en vezels, maar ook koolhydraten en eiwitten. Het leven op een strict paleoproof voedingspatroon heeft dan ook een belangrijke nuance nodig: absolute aandacht voor het binnenkrijgen van alle voedingsstoffen die ons lichaam nodig heeft om te functioneren.
Hoewel er in de tijd van onze voorouders veel minder welvaartsziekten bestonden (een groot argument van paleo aanhangers), was de beschikbaarheid van volwaardige voedingsmiddelen die direct uit de natuur kwamen veel groter en waren de behoeften en levens van de first primates een tikkeltje anders dan die van ons. We jagen en verzamelen tegenwoordig niet meer in de natuur, maar hamsteren in de Appie en de meeste mensen verbouwen geen broccoli in de achtertuin (en zo wel, dan is de vraag hoeveel voedingstoffen onze grond nog bevat ten opzichte van vroeger).
De nuances voor sporters
De meeste sporten vergen een hogere eiwitinname en koolhydraatinname. Het uitsluiten van met name granen en zuivel kan dan gelijk een uitdaging met zich mee brengen om de juiste verhouding aan macronutriënten (koolhydraten, eiwitten en vetten) binnen te krijgen. Voor de recreatieve sporter minder van belang, maar voor elke sporter die gericht is op het verbeteren van zijn prestaties wel degelijk een heel groot aandachtspunt. Je kunt je voorstellen dat een behoefte van 400 gram koolhydraten (of nog meer) betekent dat je een shitload aan groenten en fruit naar binnen moet werken. Ook het binnenkrijgen van voldoende eiwitten met enkel vlees, vis en ei is nogal een eenzijdig verhaal.
We geven het voorbeeld van een crossfit wedstrijddag of een vechtsport toernooi met verschillende WODS of wedstrijdjes op één dag die elkaar snel opvolgen. Je belangrijkste bron van energie? Snelle koolhydraten! En die zijn niet toegestaan bij onze paleo vrienden, tenzij je de hele dag wil leven op gedroogd fruit. Een sportdrank, koolhydraatreep en zelfs witte pasta met rode saus zijn echte no go’s.
Samengevat…
Leven volgens de paleo regels heeft absoluut voordelen voor de gemiddelde Nederlander als het gaat om het maken van gezonde keuzes. Sterker nog: het zou goed zijn voor ons allemaal om zoveel mogelijk onbewerkte producten te eten. Daarnaast is het belangrijk om goed te kijken naar je individuele behoefte om op basis daarvan de noodzakelijke, maar ook prettige aanvullingen te doen. Een voedingspatroon zou vooral gebaseerd moeten zijn op die individuele behoeftes en niet op de overtuigingen van één bepaald “dieet”.
Om de vraag uit de titel te beantwoorden: we hoeven niet terug naar de oertijd voor oerkracht, maar er zijn zeker elementen uit de oertijd die eraan kunnen bijdragen.
